Sürüngenler gövde ile üreme yeteneğine sahip midir?

Sürüngenlerin üreme biyolojisi, eşeyli üreme ve partenogenez gibi çeşitli mekanizmalar içerirken, vücut parçalarından yeni bireyler oluşturma anlamındaki "gövde ile üreme" bu canlılarda gözlemlenmez. Bu yazı, sürüngenlerdeki üreme stratejilerini ve rejenerasyon yeteneklerinin neden yeni birey oluşturamadığını detaylandırıyor.

26 Ekim 2025

Sürüngenlerde Üreme Yöntemleri Genel Bakış


Sürüngenler, genellikle eşeyli üreme yoluyla çoğalan omurgalı hayvanlardır. Bu, dişi ve erkek bireylerin çiftleşmesi ve döllenmenin gerçekleşmesiyle sonuçlanır. Ancak, bazı sürüngen türlerinde partenogenez adı verilen bir üreme şekli görülebilir, bu da dişi bireyin erkeğe ihtiyaç duymadan yavru üretebilmesi anlamına gelir. Partenogenez, özellikle bazı kertenkele ve yılan türlerinde gözlemlenmiştir, ancak bu durum "gövde ile üreme" olarak adlandırılmaz; daha çok, yumurta hücrelerinin döllenmeden gelişmesiyle ilgilidir.

Gövde ile Üreme Nedir?


"Gövde ile üreme" ifadesi, genellikle vejetatif üreme veya rejenerasyon gibi süreçleri tanımlamak için kullanılır. Örneğin, bazı bitkiler veya basit omurgasız hayvanlar (örneğin, planarya solucanları veya deniz yıldızları) vücut parçalarından yeni bireyler oluşturabilir. Ancak, sürüngenler gibi daha gelişmiş omurgalılar için bu tür bir üreme yaygın değildir. Sürüngenlerde, kuyruk kopması gibi rejenerasyon yetenekleri bulunsa da (örneğin, bazı kertenkele türleri kopan kuyruğunu yeniden oluşturabilir), bu durum yeni bir birey oluşturmaz; sadece hasarlı dokunun onarımı veya yenilenmesi şeklindedir.

Sürüngenlerde Partenogenez ve Diğer Üreme Şekilleri


Sürüngenlerde üreme çeşitlilik gösterir ve genellikle şu yollarla gerçekleşir:
  • Eşeyli üreme: Çoğu sürüngen türü, dişi ve erkek çiftleşmesi yoluyla ürer. Döllenme iç veya dış olabilir, ancak sürüngenlerde genellikle iç döllenme görülür.
  • Partenogenez: Bazı türlerde, dişi bireyler döllenmemiş yumurtalardan yavrular üretebilir. Bu, özellikle izole popülasyonlarda veya belirli koşullarda ortaya çıkar, ancak genetik çeşitliliği sınırlar.
  • Ovipar (yumurtlayan) veya ovovivipar (yumurtanın içinde gelişen yavruları doğuran) üreme: Sürüngenler genellikle yumurta bırakarak ürer, ancak bazı yılan ve kertenkele türleri yumurtaları vücut içinde tutup canlı yavrular doğurabilir.

Sonuç

Özetle, sürüngenler genellikle gövde ile üreme yeteneğine sahip değildir; bunun yerine eşeyli üreme veya nadiren partenogenez yoluyla çoğalırlar. Rejenerasyon yetenekleri olsa da, bu sadece doku onarımı ile sınırlıdır ve yeni bir birey oluşturmaz. Bu nedenle, sürüngenlerin "gövde ile üreme" özelliği taşımadığını söyleyebiliriz.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Çilek Nasıl Ürer?
Çilek Nasıl Ürer?
Editörün Seçtiği
Üreme Nasıl Olur?
Üreme Nasıl Olur?
İlginizi Çekebilir
Amip Nasıl Ürer?
Amip Nasıl Ürer?
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Bitkilerde Üreme ve Döllenme
Bitkilerde Üreme ve Döllenme
Dişi Üreme Organı Bölümleri ve Özellikleri
Dişi Üreme Organı Bölümleri ve Özellikleri
Erkek ve Dişide Üreme Hücresi
Erkek ve Dişide Üreme Hücresi
Eşeysiz Üreme Özellikleri Nelerdir?
Eşeysiz Üreme Özellikleri Nelerdir?
İnekler Nasıl Ürer?
İnekler Nasıl Ürer?
Güncel
Mantarlarda Üreme Türleri ve Özellikleri
Mantarlarda Üreme Türleri ve Özellikleri
Güncel
Dişi Üreme Sistemi ve Yapısı
Dişi Üreme Sistemi ve Yapısı
Güncel
Erkek Üreme Organı
Erkek Üreme Organı
Yarasa Nasıl Ürer?
Yarasa Nasıl Ürer?
Kelebek Nasıl Ürer?
Kelebek Nasıl Ürer?
Eşeyli ve Eşeysiz Üreme
Eşeyli ve Eşeysiz Üreme
Tavşanların Üremesi Nasıl Olur?
Tavşanların Üremesi Nasıl Olur?
İnsan Üreme Organları ve Görevleri
İnsan Üreme Organları ve Görevleri
Kertenkele Nasıl Ürer?
Kertenkele Nasıl Ürer?
Deniz Anası Nasıl Ürer?
Deniz Anası Nasıl Ürer?
Üreme Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi
Üreme Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi
Eşeysiz Üreme Çeşitleri
Eşeysiz Üreme Çeşitleri
Memelilerde Üreme Türleri ve Özellikleri
Memelilerde Üreme Türleri ve Özellikleri
Bitkiler Nasıl Ürer?
Bitkiler Nasıl Ürer?
Eşeysiz Üreyen Canlılar Nelerdir?
Eşeysiz Üreyen Canlılar Nelerdir?
Üreme Eşeyli ve Eşeysiz Ürüme Çeşitleri
Üreme Eşeyli ve Eşeysiz Ürüme Çeşitleri
Sünger Nasıl Ürer?
Sünger Nasıl Ürer?
Doku Kültürü ile Üreme
Doku Kültürü ile Üreme
Mayoz ve Eşeyli Üreme
Mayoz ve Eşeyli Üreme
Kadın ve Erkekde Üreme Fizyolojisi
Kadın ve Erkekde Üreme Fizyolojisi
Kurbağa Nasıl Ürer?
Kurbağa Nasıl Ürer?